Het College van Rijksbouwmeester en Rijksadviseurs (CRa) presenteert de nieuwe agenda voor 2025-2029: ‘Gedeelde grond’, waarmee ze schaarste en overvloed anders benaderen. Breder kijken en verder vooruit. Slimmer benutten wat er is, herwaarderen wat we hebben. En loslaten wat niet meer nodig is. De agenda is uitdrukkelijk ook een uitnodiging om samen te werken.

De komende periode werkt het CRa aan deze ontwerpopgaven:

  • Goed wonen: herwaardering van goed wonen als gemeenschappelijk goed.

  • Ruimte voor bewoners: versterken van wijken en bewonersparticipatie.

  • Rijk als goede buur: bevorderen van openheid van overheidsgebouwen.

  • Onze grond: optimale inzet van rijksgronden voor publieke belangen.

  • Natuur voorbij de bordjes: nieuwe natuurvisie die natuurinclusief denken stimuleert.

  • Na de dijk: toekomst van de Deltawerken met technologie en natuurlijke oplossingen.

  • Pieken en dalen: weerbare en wederkerige energievoorziening.

  • Economie van de toekomst: ruimtelijke benadering van de economie van de toekomst.

  • Mobiliteitsknooppunten: nabijheid en duurzame alternatieven voor de auto.

  • Wederkerigheid van defensieterreinen: onderzoeken van multifunctionaliteit en het dienen van de belangen van bodem, water, natuur, erfgoed en recreatie.

  • Europese voedselzekerheid: een evenwichtig voedselsysteem betekent bijna onvermijdelijk een verschuiving naar andere eiwitbronnen.

  • Voorland (voorbij de groei): onderzoeken van ‘voorland’-regio’s die vooroplopen in radicale veranderingen.

Samen bouwen aan de toekomst

Het CRa bestaat uit Rijksbouwmeester Francesco Veenstra en Rijksadviseurs voor de Fysieke Leefomgeving Noël van Dooren en Thijs van Spaandonk. Vanuit een onafhankelijke positie adviseren zij het Rijk over ruimtelijke kwaliteit, gericht op een veilige, gezonde en prettige leefomgeving. Met inzet van ontwerpkracht en maatschappelijk vakmanschap, altijd denkend aan de lange termijn.

Rijksbouwmeester Francesco Veenstra: “Met onze agenda ‘Gedeelde grond’ bouwen we voort op de lange lijnen van het werk van vorige Colleges en duiden we wat nú nodig is om via de leefomgeving te versterken en bestendig te laten groeien. We voegen veerkracht en wederkerigheid als kernwaarden toe.”

Rijksadviseur Thijs van Spaandonk: “De grote ruimtelijke opgaven vragen om een cultuur van adaptie. Deze agenda is een uitnodiging om die cultuur samen te ontwikkelen.”

Rijksadviseur Noël van Dooren: “Wij denken dat de overheid, en de Rijksoverheid in het bijzonder, het goede voorbeeld moet geven en gewenste veranderingen moet ‘voorleven’, het Rijk als rentmeester.”

Lees/download Gedeelde grond: CRa agenda 2025-2029